Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych
w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego
Stan prawny: luty 2014r§ 1. 1. Rozporządzenie określa:
- sposób punktowania i liczbę punktów odpowiadających naruszeniu przepisów ruchu drogowego;
- warunki i sposób prowadzenia ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego, zwanej dalej „ewidencją”;
- tryb występowania z wnioskiem o kontrolne sprawdzenie kwalifikacji;
- warunki i tryb występowania z wnioskiem o cofnięcie uprawnień do kierowania pojazdami silnikowymi;
- jednostki upoważnione do prowadzenia szkolenia, którego odbycie spowoduje zmniejszenie liczby punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego, program tego szkolenia oraz liczbę punktów odejmowanych z tytułu jego odbycia;
- podmioty uprawnione do uzyskiwania informacji zawartych w ewidencji.
2. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
- ustawie – rozumie się przez to ustawę z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym;
- pozwoleniu – rozumie się przez to pozwolenie do kierowania tramwajem;
- komendancie wojewódzkim Policji – rozumie się przez to również Komendanta Stołecznego Policji.
§ 2. 1. Do ewidencji wpisuje się kierowcę, który kierując pojazdem silnikowym lub motorowerem, dopuścił się naruszenia przepisów ruchu drogowego, zwanego dalej „naruszeniem”.
2. Wpisowi do ewidencji nie podlega kierowca niebędący obywatelem polskim i nieposiadający karty pobytu, chyba że dopuścił się naruszenia, za które może być orzeczony środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów.
3. Do ewidencji wpisuje się naruszenia wraz z odpowiadającą im liczbą punktów, zgodnie z wykazem określonym w załączniku nr 1 do rozporządzenia.
4. Jeżeli kierowca jednym czynem naruszył więcej niż jeden przepis ruchu drogowego, w ewidencji uwidacznia się wszystkie naruszenia, przypisując każdemu odpowiednią liczbę punktów, z zastrzeżeniem ust. 5–9.
5. Jeżeli kierowca jednym czynem naruszył dwa lub więcej:
- znaków określonych w załączniku nr 1 kodem od C 05 do C 11, w ewidencji wpisuje się to naruszenie, którego kod ma mniejszy znacznik liczbowy;
- przepisów określonych w załączniku nr 1 kodem od G 01 do G 04, w ewidencji wpisuje się to naruszenie, któremu przypisano największą liczbę punktów, a jeżeli jest ona równa – naruszenie, którego kod ma mniejszy znacznik liczbowy.
6. Przepis ust. 5 pkt 2 stosuje się odpoiednio w odniesieniu do naruszeń określonych w załączniku nr 1 kodem od E 01 do E 05, jeżeli zachowanie sprawcy stanowiło jeden czyn.
7. Jeżeli w związku z wyprzedzaniem tego samego pojazdu albo kolumny rowerów, wózków rowerowych lub kolumny pieszych kierowca dopuścił się naruszeń określonych w załączniku nr 1 kodami B 02, C 11 lub F 01 do F 09, do ewidencji wpisuje się to naruszenie, któremu przypisano największą liczbę punktów. Jeżeli dwu lub więcej naruszeniom przypisano taką samą liczbę punktów, wpisuje się to naruszenie, które ma mniejszy znacznik literowy i liczbowy.
8. W razie dopuszczenia się przez kierowcę przestępstwa drogowego, określonego w załączniku nr 1 kodem A 01, naruszeniu, które stanowiło znamię przestępstwa, punktów nie przypisuje się.
9. Punkty za spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego, określone w załączniku nr 1 kodami A 02 lub A 06, przypisuje się wówczas, gdy przyczyną zagrożenia było naruszenie niewyszczególnione w tym załączniku albo gdy przewidziana dla niego liczba punktów jest nie większa niż 6. Jeżeli przyczyną zagrożenia było naruszenie, za które przewidziana liczba punktów wynosi więcej niż 6, przypisuje się punkty wyłącznie za to naruszenie.
§ 3. 1. Ewidencję prowadzi komendant wojewódzki Policji właściwy ze względu na miejsce zamieszkania ewidencjonowanych.
2. W odniesieniu do kierowców będących obywatelami polskimi niemających miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz kierowców, o których mowa w § 2 ust. 2, ewidencję prowadzi Komendant Główny Policji.
§ 4. 1. Wpisu ostatecznego do ewidencji dokonuje się, jeżeli naruszenie zostało stwierdzone prawomocnym: wyrokiem sądu, postanowieniem sądu o warunkowym umorzeniu postępowania, mandatem karnym albo orzeczeniem organu orzekającego w sprawie o naruszenie w postępowaniu dyscyplinarnym.
2. Przed wydaniem rozstrzygnięcia, o którym mowa w ust. 1, do ewidencji wprowadza się, niezwłocznie po ujawnieniu naruszenia, wpis tymczasowy. Wpis tymczasowy zawiera informację o liczbie punktów, które zostaną ostatecznie przypisane w przypadku potwierdzenia naruszenia tym rozstrzygnięciem.
3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio wobec osoby podlegającej ewidencji, która w chwili dopuszczenia się naruszenia nie ukończyła 17 lat, jeżeli czyn podlega postępowaniu przed sądem rodzinnym.
4. Wpis tymczasowy staje się wpisem ostatecznym po stwierdzeniu naruszenia rozstrzygnięciem, o którym mowa w ust. 1.
5. Organ wydający prawomocne rozstrzygnięcie, o którym mowa w ust. 1, z wyłączeniem mandatu karnego, niezwłocznie przekazuje informację do jednostki organizacyjnej Policji, która skierowała sprawę do rozpatrzenia przez ten organ. Informację sporządza się na formularzu, którego wzór jest określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia. Sąd może przekazać informację w formie odpisu wyroku.
6. Jeżeli sprawę do rozpatrzenia skierował podmiot inny niż Policja, informację lub odpis wyroku, o których mowa w ust. 5, przekazuje się niezwłocznie do komendanta powiatowego lub miejskiego albo komendanta rejonowego Policji, właściwego ze względu na miejsce popełnienia naruszenia.
7. Policjant, który zastosował postępowanie mandatowe lub prowadzi postępowanie w sprawie o naruszenie, niezwłocznie rejestruje nałożenie mandatu lub prowadzenie tych czynności na formularzu, którego wzór jest określony w załączniku nr 3 do rozporządzenia.
8. Wpisu do ewidencji dokonuje policjant lub pracownik jednostki Policji właściwej ze względu na miejsce popełnienia naruszenia, a jeżeli nie można ustalić tego miejsca – właściwej ze względu na miejsce ujawnienia naruszenia.
9. Przepisu ust. 8 nie stosuje się, jeżeli przekazano sprawę do innej jednostki organizacyjnej Policji, w której, po przeprowadzeniu czynności wyjaśniających, na sprawcę naruszenia nałożono prawomocny mandat karny. W takim przypadku wpisu do ewidencji dokonuje policjant lub pracownik tej jednostki.
10. Podmioty inne niż Policja niezwłocznie przekazują informację o nałożeniu mandatu karnego lub prowadzeniu postępowania w sprawie o naruszenie do komendanta powiatowego lub miejskiego albo komendanta rejonowego Policji, właściwego ze względu na miejsce popełnienia naruszenia. Przepis ust. 7 stosuje się odpowiednio.
11. Przepisów ust. 7 i 10 nie stosuje się do naruszeń, o których mowa w art. 129g ust. 1 ustawy, o ile informacje o nich są przekazywane przez Inspekcję Transportu Drogowego Komendantowi Głównemu Policji w sposób określony w ust. 13.
12. Jeżeli w sprawie o naruszenie podmiot inny niż Policja nałożył mandat karny zaoczny, informację o tym naruszeniu przekazuje się niezwłocznie po stwierdzeniu prawomocności tego rozstrzygnięcia.
13. Informacje, o których mowa w ust. 5, 6 i 10, mogą być przekazane na informatycznym nośniku danych lub w drodze teletransmisji, w miarę możliwości technicznych.
§ 5. 1. Organ prowadzący ewidencję usuwa z ewidencji wpis tymczasowy, o którym mowa w § 4 ust. 2, jeżeli w postępowaniu w sprawie o naruszenie prowadzonym przez właściwy organ:
- zastosowano art. 41 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2010 r. Nr 46, poz. 275, z późn. zm.3));
- osoba, której dotyczy wpis, została uniewinniona od zarzutu popełnienia naruszenia prawomocnym orzeczeniem;
- 3) stwierdzono, że:
-
- czynu nie popełniono albo brak jest danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie jego popełnienia,
- czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego,
- nastąpiło przedawnienie karalności,
- osoba, której dotyczył wpis, zmarła.
2. Organ prowadzący ewidencję usuwa z ewidencji wpis ostateczny, jeżeli nastąpiło zatarcie ukarania (skazania) lub osoba wpisana do ewidencji zmarła.
3. Organ wydający postanowienie o odmowie wszczęcia lub umorzeniu postępowania powiadamia o tym fakcie jednostkę organizacyjną Policji, o której mowa w § 4 ust. 8.
§ 6. 1. Organ prowadzący ewidencję usuwa z ewidencji punkty przypisane na podstawie wpisu ostatecznego:
- jeżeli wydano decyzję o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdem silnikowym, z wyjątkiem decyzji, o której mowa w art. 140 ust. 1 pkt 1, 1a lub 4 lit. b lub c ustawy;
- w razie otrzymania informacji o pozytywnym wyniku kontrolnego sprawdzenia kwalifikacji, o którym mowa w art. 114 ust. 1:
-
- pkt 1 lit. a ustawy, jeżeli sprawdzenie to obejmowało umiejętności praktyczne i wiedzę teoretyczną,
- pkt 1 lit. b albo pkt 2 ustawy;
- jeżeli od dnia popełnienia naruszenia upłynął rok, chyba że przed upływem tego okresu kierowca dopuścił się naruszeń, za które suma punktów ostatecznych i podlegających wpisowi tymczasowemu przekroczyłaby 24 punkty, a w przypadku kierowców, o których mowa w art. 140 ust. 1 pkt 3 ustawy – 20 punktów;
- w razie odbycia szkolenia, o którym mowa w art. 130 ust. 3 ustawy, z zastrzeżeniem § 8 ust. 4–6.
2. Starosta niezwłocznie informuje komendanta wojewódzkiego Policji, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania kierowcy wpisanego do ewidencji o okolicznościach, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, na formularzach, których wzory są określone odpowiednio w załącznikach nr 4 i 5 do rozporządzenia, oraz o przywróceniu uprawnienia do kierowania pojazdem silnikowym, cofniętego na podstawie art. 140 ust. 1 pkt 2 i 4 lit. a ustawy, na formularzu, którego wzór jest określony w załączniku nr 6 do rozporządzenia.
§ 7. 1. Komendant wojewódzki Policji właściwy ze względu na miejsce zamieszkania kierowcy wpisanego do ewidencji występuje do organu właściwego w sprawach wydawania prawa jazdy z wnioskiem o:
- cofnięcie uprawnienia do kierowania pojazdem silnikowym w stosunku do kierowcy, który w ciągu roku od dnia wydania po raz pierwszy prawa jazdy przekroczył liczbę 20 punktów za naruszenia;
- kontrolne sprawdzenie kwalifikacji kierowcy w zakresie wszystkich posiadanych przez niego kategorii praw jazdy w razie przekroczenia przez niego 24 punktów otrzymanych za naruszenia.
2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, sporządza się wyłącznie na podstawie wpisów ostatecznych, na formularzu, którego wzór jest określony w załączniku nr 7 do rozporządzenia.
3. Z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, nie występuje się w stosunku do osoby:
- która nie ma uprawnienia do kierowania pojazdami;
- wobec której orzeczono zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres przekraczający jeden rok;
- niebędącej obywatelem polskim i nieposiadającej karty pobytu;
- posiadającej prawo jazdy, o którym mowa w art. 94 ust. 1 pkt 2 ustawy, w okresie 6 miesięcy od daty rozpoczęcia stałego lub czasowego pobytu.
4. W przypadku kierowców będących obywatelami polskimi niemających miejsca stałego zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wniosek, o którym mowa w ust. 1, kieruje komendant wojewódzki Policji według właściwości wynikającej z przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm.4)).
5. W przypadku uzyskania przez kierowcę, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, nowego prawa jazdy, starosta niezwłocznie przekazuje pisemną informację o zaistnieniu tego faktu właściwemu komendantowi wojewódzkiemu Policji.
§ 8. 1. Szkolenie, o którym mowa w art. 130 ust. 3 ustawy, organizuje dyrektor wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego według programu, który jest określony w załączniku nr 8 do rozporządzenia.
2. Dyrektor wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego potwierdza odbycie szkolenia, o którym mowa w ust. 1, wydając uczestniczącemu w nim kierowcy zaświadczenie. Kopię zaświadczenia o odbyciu szkolenia przez kierowcę dyrektor wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego niezwłocznie przesyła komendantowi wojewódzkiemu Policji właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania kierowcy.
3. Wzór zaświadczenia, o którym mowa w ust. 2, jest określony w załączniku nr 9 do rozporządzenia.
4. Kierowcy wpisanemu do ewidencji po przedstawieniu przez niego zaświadczenia o odbyciu szkolenia lub otrzymaniu tego zaświadczenia od dyrektora wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego, właściwy dla miejsca zamieszkania ewidencjonowanego komendant wojewódzki Policji zmniejsza o 6 liczbę posiadanych punktów, odejmując je według kolejności wpisów, począwszy od wpisu odpowiadającego naruszeniu popełnionemu z datą najwcześniejszą, z zastrzeżeniem ust. 5 i 6.
5. Liczba punktów odjętych z tytułu odbytego szkolenia nie może być większa od liczby punktów otrzymanych za naruszenie przepisów ruchu drogowego przed jego odbyciem.
6. Odbycie szkolenia nie powoduje zmniejszenia liczby punktów otrzymanych za naruszenia przepisów ruchu drogowego wobec osoby, która przed jego rozpoczęciem dopuściła się naruszeń, za które suma punktów ostatecznych i podlegających wpisowi tymczasowemu przekroczyła lub przekroczyłaby 24.
7. Kierowca może uczestniczyć w szkoleniu nie częściej niż raz na 6 miesięcy.
§ 9. Osoba zainteresowana ma prawo uzyskać od Policji ustną informację lub zaświadczenie o wpisach w ewidencji, ostatecznych i tymczasowych, dotyczących punktów odpowiadających dokonanym przez siebie naruszeniom. Informacji udziela się lub zaświadczenie wydaje się w każdej jednostce organizacyjnej Policji posiadającej odpowiednie możliwości techniczne.
§ 10. 1. Informacja o wpisach w ewidencji udzielana jest przez Policję:
- sądom;
- prokuratorom;
- marszałkom województwa – w stosunku do osób ubiegających się lub posiadających uprawnienia egzaminatora;
- starostom – w stosunku do osób ubiegających się o uprawnienia instruktora nauki jazdy lub je posiadających;
- strażom gminnym (miejskim) – w przypadkach uzasadnionych wykonywaniem czynności sprawdzających w sprawach o naruszenie przepisów o bezpieczeństwie i porządku w ruchu drogowym;
- Żandarmerii Wojskowej;
- Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego;
- Agencji Wywiadu;
- Służbie Wywiadu Wojskowego;
- Straży Granicznej;
- Inspekcji Transportu Drogowego;
- Centralnemu Biuru Antykorupcyjnemu;
- innym podmiotom, którym nadano uprawnienia oskarżyciela publicznego w sprawach o naruszenia przepisów o bezpieczeństwie i porządku w ruchu drogowym.
2. Podmiotom, o których mowa w ust. 1, informacji udziela się wyłącznie na podstawie wpisów ostatecznych.
3. Informacji, o której mowa w ust. 1, udziela właściwy miejscowo organ Policji.
§ 11. Wzór zaświadczenia, o którym mowa w § 9, oraz wzór informacji, o której mowa w § 10 ust. 1, jest określony w załączniku nr 10 do rozporządzenia.
§ 12. Naruszeniom popełnionym przed dniem wejścia w życie rozporządzenia przypisuje się punkty w liczbie przewidzianej w dniu ich popełnienia.
§ 13. 1. Wzory formularzy wydane na podstawie dotychczasowych przepisów mogą być używane do czasu wyczerpania ich nakładu, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2012 r., z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Warunkiem dalszego używania formularzy, których wzory określono w załącznikach nr 2–6, 8 i 9 do rozporządzenia, o którym mowa w § 14, jest dokonanie w ich treści niezbędnej korekty:
- w załączniku nr 2 nie wypełnia się pola „Nazwisko rodowe matki”;
- w załączniku nr 3:
-
- w części pierwszej „Sprawca” nie wypełnia się pola „nazwisko rodowe matki”,
- w części trzeciej „Dokument osoby” dla oznaczenia karty pobytu, niezależnie od tytułu pobytowego, używa się liczby „3”,
- w części czwartej „Dokument uprawniający do kierowania pojazdem” nie wypełnia się pola „nr blankietu”;
- w załącznikach nr 4–6, 8 i 9 – dostosowuje się podstawę prawną.
§ 14. Traci moc rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2002 r. w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego (Dz. U. Nr 236, poz. 1998, z 2003 r. Nr 35, poz. 311, z 2009 r. Nr 117, poz. 987 oraz z 2010 r. Nr 259, poz. 1773).
§ 15. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.

